Eerst drijven, dan jagen: slim en met vertrouwen pre-competitief samenwerken

Geen enkele organisatie is tegen samenwerken. Want met samenwerken met andere organisaties kun je meer bereiken dan in je eentje. En vaak bespaar je ook nog eens tijd en geld.

Toch komen samenwerkingsverbanden tussen organisaties maar moeizaam van de grond. Bij samenwerking spelen immers niet alleen rationele gronden, zoals winst en succes, maar ook emotionele. Als doelen van organisaties dicht bij elkaar liggen kan samenwerken ook bedreigend zijn. Bijvoorbeeld als organisaties vergelijkbare klanten willen bereiken.

De grens tussen opportuun en bedreigend is echter rekbaar. Een bakker en een slager vinden het logisch en zeker niet bedreigend om samen in een winkelstraat handel te drijven. Juist het samenspel trekt klanten en vervolgens heeft ieder zijn eigen aanbod voor deze klanten. Maar er zijn ook winkels met hetzelfde aanbod die dicht bij elkaar gaan zitten, zoals meubelboulevards en industrieterreinen met autoshowrooms.

Bij mijn klanten gebruik ik de metafoor ‘eerst drijven, dan jagen’ om draagvlak voor samenwerking te creëren. In het onderdeel drijven komt de samenwerking tot uiting. Drijven is immers iets wat je juist samen doet. En deze samenwerking moet slim gesmeed worden zodat alle deelnemers een grotere opbrengst hebben bij hun individuele jacht, die op het drijven volgt. Bij drijven denk je aan: samenspel, elkaar vertrouwen, interactie,  gezamenlijk belang en pre-competitief. Bij jagen horen termen als: individueel, eigenbelang en competitief.

In het geval van de bakker en de slager en de meubelboulevards is de grens tussen drijven en jagen én de toegevoegde waarde van het gezamenlijk drijven helder. In de programma’s van mijn klanten is het vaak, vooral bij aanvang, nog niet zo evident. In een arbeidsmarkt met schaarste bijvoorbeeld, wordt in eerste instantie gegrepen naar beter wapentuig voor de jacht (advertenties, arbeidsvoorwaarden)  in plaats van te denken aan het gezamenlijk interesseren (drijven) van jongeren voor de gehele sector (gezamenlijke campagne, samenwerken met onderwijs). Het gehele proces en de locatie van het drijven moet in feite door de samenwerkende partijen nog uitgevonden worden. De winkelstraat is er nog niet, om in de metafoor te blijven.

5 praktische tips voor het opzetten van een slimme samenwerking volgens het drijven en jagen principe zijn:

  1. Creëer bij de toekomstige samenwerkers een mindshift van puur en alleen jagen naar een slimme combinatie van drijven en jagen. Gebruik voorbeelden en daag de partijen uit om alvast na te wennen aan het buiten de gebaande paden treden in ruil voor hogere opbrengsten tijdens hun jacht.
  2. Maak te verwachten successen van de samenwerking transparant: de te verwachten gezamenlijke resultaten, de te verwachten individuele resultaten, kostenbesparingen ent tijdsbesparingen. Dit zijn dé drijvers achter motivatie tot samenwerking.
  3. Baken het drijfveld en het jachtveld duidelijk af. Dit is voor de samenwerkende partijen duidelijk en dus veilig. Spreek goed af: ‘Hier wordt er nog samengewerkt en vanaf hier is het ‘ieder voor zich”
  4. Maak heldere afspraken over verwachtingen en taken bij het drijven. Bij een drijfjacht is het belangrijk dat iedereen meewerkt en dat iedereen zich aan zijn afgesproken taak (positie) houdt. Een gat in het cordon kan voor alle partijen funest zijn!
  5. Zorg voor een goede regisseur die het geheel, zowel het drijven als de jacht, goed overziet. Het is handig als deze partij belangeloos is of belang heeft bij het gezamenlijke belang. Het is een dienend leider, die stimuleert, motiveert en inspireert en zoveel mogelijk bij de samenwerkende partijen neerlegt.


Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *