Wat doe je als duurzaamheid een nep-kernwaarde blijkt te zijn?

core values message written on a chalkboard.Veel bedrijven hebben duurzaamheid als kernwaarde benoemd. Typ maar eens de zoektermen duurzaamheid en kernwaarde in bij Google. Dit levert veel hits op. Niets mis mee natuurlijk. Ik zou het liefst zien dat duurzaamheid bij ieder bedrijf onderdeel is van de set met waarden.

De kernwaarden worden meestal vanuit een (heisessie met) managementteam opgesteld. En vervolgens worden ze uitgevaardigd. Posters aan de muur. Mooie brochures thuis in de brievenbus. Sessies en workshops. Iedere medewerker kan het rijtje kernwaarden opdreunen. En duurzaamheid maakt deel uit van het rijtje, en staat gebroederlijk naast klantgericht, innovatief, respect, integer, noem maar op. Dus dat zit wel goed met duurzaamheid zou  je zeggen. 

Dat laatste is echter vaak niet het geval. Ik zie dit ook vaak terug in mijn praktijk. Zo ook onlangs tijdens een coachings-sessie met een klant. Mijn vraag aan de klant was:  „Hoe wordt er in het bedrijf tegen duurzaamheid aangekeken?”. „Goed, want duurzaamheid is één van de kernwaarden, en deze kernwaarden zijn heel goed bekend bij alle medewerkers”, was het antwoord. Deze zelfde klant had als probleem naar voren gebracht dat bij de uitvoering van projecten binnen het bedrijf de medewerkers niet automatisch de meest duurzame opties kiezen. De keuze valt meestal op het meest voordelige alternatief. Duurzame projecten blijven beperkt tot projecten die vanuit afdeling duurzame strategie – de afdeling van mijn klant – worden geïnitieerd.

Een kernwaarde zou idealiter zijn: een gezamenlijke overtuiging die binnen het bedrijf heerst en die leidend is voor het handelen van mensen binnen dat bedrijf. Als je dit toepast op het bedrijf van mijn klant en al die anderen zou ,zo laag mogelijke kosten’ een logische kernwaarde zijn. Deze kernwaarde vinden we echter niet vaak in de lijstjes terug. Terwijl kostenbesparend gedrag bij uitstek een collectieve overtuiging – een waarde – binnen een bedrijf is. En daar hoeft ook nog niet iets mis mee te zijn. Het probleem is dat het een impliciete, een verborgen waarde is. Als kernwaarden conflicterend met elkaar zijn wordt het lastig. En als de expliciete kernwaarde het binnen de organisatie verliest van de impliciete – de verborgen maar echte – kernwaarde wordt het pas echt ingewikkeld. 

Dus met duurzaamheid als kernwaarde uitroepen  ben je er nog niet. Duurzaamheid is pas een kernwaarde van een bedrijf als het de kernwaarde is van de medewerkers.

Wat kun je doen als duurzaamheid een nep-kernwaarde blijkt te zijn?

  • Ga discussie aan.  Wat wordt er eigenlijk verstaan onder het begrip kernwaarden?  En in hoeverre zijn de binnen het bedrijf gecommuniceerde kernwaarden ‚echte’ kernwaarden? Wordt er naar de kernwaarden gehandeld?
  • Kijk eens goed in de organisatie rond. Wat zijn de echte intrinsieke kernwaarden? Wat is de mores binnen het bedrijf? Welke trefwoorden omschrijven het gezamenlijk handelen? Staan deze waarden in het lijstje met kernwaarden?
  • Stop tijd en energie in de vraag: „Hoe wordt duurzaamheid structureel onderdeel van het denken en  handelen van de mensen binnen de organisatie? En dat is dus iets anders dan duurzaamheid als kernwaarde benoemen en dit iedereen uit het hoofd laten leren.

Dit alles betekent nog niet dat duurzaamheid het altijd zal winnen. Maar de dilemma’s worden op deze manier transparant en dat bevordert bewustwording en het maken van afgewogen keuzes.

Dus ga energie en aandacht geven aan medewerkers die duurzaamheid al als kernwaarde hebben. En  laat duurzaamheid als gezamenlijke kernwaarde groeien vanuit deze mensen. Een échte kernwaarde hoef je niet uit te vaardigen. Die is er en hoeft dan niet meer benoemd te worden. Net als zuinigheid.

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *